اوراق سلف
در سالهای اخیر اصطلاحات متفاوتی در بازار سرمایه رایج شده است که هرکدام دارای تعاریف خاص خود هستند. برای درک بهتر از این مفاهیم و اصطلاحات، نیاز به بررسی آنها داریم. اوراق سلف یکی ازایندست مفهومها میباشد که چند سالی است در اخبار بازار سرمایه مورداستفاده قرار میگیرد و احتمالاً بسیاری در مورد آن شنیدهاند. از همین رو، در اینجا قصد داریم تا به تعریف و بررسی اوراق سلف بپردازیم و مطالبی که در ادامه میخواهیم مورد بررسی قرار بدهیم:
قرارداد سلف (Induction papers) چیست؟
قرارداد سلف نفتی چیست؟
چه افرادی میتوانند از اوراق سلف استفاده کنند؟
کالاهای قابلانتشار در قالب اوراق سلف
محدودیتهای صکوک یا قرارداد سلف
نقدشوندگی اوراق سلف موازی استاندارد
مراحل سازوکار و انتشار اوراق سلف موازی استاندارد
اقدامات لازم برای خرید اوراق سلف موازی استاندارد
انگیزه خریدار در قرارداد صکوک سلف چه میتواند باشد؟
انگیزه فروشنده در قرارداد صکوک سلف چه میتواند باشد؟
تفاوت اوراق سلف با دیگر اوراق
قرارداد سلف (Induction papers) چیست؟
قرارداد سلف، قراردادی است که طبق آن، یک دارایی پایه در ازای دریافت وجه نقد، به فروش گذاشته میشود و تأمین مالی میگردد. قرارداد سلف پس از فروش اوراق خود در طی دوره زمانی مشخص، به خریداران آن تسلیم میشود. اوراق سلف بهواقع یک ابزار مالی به شمار میرود که برای جذب سرمایه در بازار سرمایه استفاده میشود. سلف در لغت به معنی پیشپرداخت، اطاعت کردن میباشد.
مزیت اصلی قرارداد سلف، سود تضمینی آن در مدت مشخص برای خریداران اوراق است.
قرارداد سلف نفتی چیست؟
به طور معمول دولت بهجای پیشفروش محصولات مواد خام خود در خارج از کشور، این اوراق را به شکل مستقیم به مردم میفروشد. قرارداد سلف نفتی یکی از این اوراق میباشد که در آن اوراق نفتی و پالایشگاهی در قالب یک قرارداد سلف، تأمین مالی میشود و افراد حقیقی و حقوقی آن را در قیمت پایینتری پیشخرید میکنند و در سررسید، اوراق را تحویل میگیرند. به نوعی با این قرارداد، پیشفروش نفت انجام میشود و شرکتهای نفتی با این روش، جذب سرمایه میکنند و این قرارداد عموماً میتواند کسری بودجه دولت در داخل را نیز برطرف کند.
چه افرادی میتوانند از اوراق سلف استفاده کنند؟
در اوراق سلف پس از انتشار آن، اشخاص حقیقی مثل سرمایهگذاران حقیقی خرد و کلان، عموم مردم برای هر کد ملی و نیز نهادهای حقوقی مثل صندوقهای سرمایهگذاری و تأمین سرمایه، میتوانند اوراق سلف را در بازار، خریداری و سرمایهگذاری کنند.
کالاهای قابلانتشار در قالب اوراق سلف
در اوراق سلف، کالاها و داراییهای استراتژیک منتشر میشود. این کالاها مانند گندم، نفت، محصولات کشاورزی، شمش و محصولات فولادی است بهطوریکه قیمتگذاری آن محدودیت خاصی نداشته باشد.
محدودیتهای صکوک یا قرارداد سلف
از مهمترین محدودیتهای اوراق سلف، عدم واگذاری این اوراق به غیر، پیش از زمان موعد سررسید میباشد. یعنی خریداران اوراق تا قبل از تحویل اوراق سلف، نمیتوانند این اوراق را انتقال دهند و در تعیین قیمتگذاری پس از انتشار، نقش چندانی ندارند و در بازار ثانویه قابل معامله نمیباشد.
اوراق سلف موازی استاندارد، برای برطرفکردن محدودیتهای قرارداد سلف و با سررسید کوتاهمدت، بنا نهاده شد. به عبارتی در قرارداد سلف موازی استاندارد، اوراق میتواند توسط خریداران، قبل از موعد سررسید انتقال پیدا کنند و نقدشوندگی در آن راحتتر است. همینطور این قرارداد قابلیت معامله در بورس کالا و بازار ثانویه را نیز دارد.
قرارداد سلف موازی استاندارد، دارای مزایایی برای هر دو طرف، یعنی سرمایهگذار و تولیدکننده دارد.
سرمایهگذار با خرید اوراق، سود تضمین شدهای در طی مدتزمان کوتاه کسب میکند و قدرت نقدشوندگی بالا و ریسک کمتر به همراه دارد.
از طرفی، تولیدکننده میتواند با عرضه اوراق سلف، تأمین سرمایه برای شرکت داشته باشد تا به رشد تولید و افزایش بودجه بیانجامد.
نقدشوندگی اوراق سلف موازی استاندارد
بهمنظور رقابت و جذابیت در بازار سلف، اوراق سلف موازی، قبل از موعد، به اختیار خریداران میتواند در نرخ مشخص شده، به فروش برسد. بازار سرمایه اصولاً بر مبنای عرضه و تقاضا معامله میشود و نقدشوندگی اوراق سلف موازی نیز بر همین اساس، صورت میگیرد. برای هر فروشنده باید خریدار و مشتری در بازار باشد. در غیر این صورت بازارگردانها بهعنوان خریدار، اوراق را از عرضهکنندگان میخرند.
مراحل سازوکار و انتشار اوراق سلف موازی استاندارد
هر یک از شرکتها، نهادها و تولیدکنندهها که قصد دارند برای داراییهای خود، از قرارداد سلف استفاده کنند تا تأمین بودجه داشته باشند، میبایست مراحل و سازوکاری را اجرا کنند که به شرح زیر میباشد:
1-شرکتها باید با یکی از نهادهای مالی جهت مشاوره و اخذ مجوزهای لارم در تماس باشند و قراردادهای مربوطه را تنظیم و بازارگردان خود را انتخاب نمایند. ازاینپس تمام مراحل اداری برعهده مشاور است که به نمایندگی از شرکت، اقدامات لازم را انجام میدهد.
2-مراجعه به بورس کالا برای طی مراحل قانونی و تحویل دادن نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ مدارک موردنیاز
3-تضمین مورد قبول شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه
4-مراجعه به بورس کالا برای انتشار اوراق سلف و تعیین زمان سررسید
اقدامات لازم برای خرید اوراق سلف موازی استاندارد
بعد از انتشار اوراق سلف، نوبت به جذب سرمایه از سوی خریداران که اشخاص حقیقی و حقوقی هستند، میرسد. برای خرید اوراق سلف موازی، اقدامات زیر باید صورت بگیرد:
1-ثبتنام در سجام و دریافت کد بورسی برای انجام معاملات
2- تعیین کارگزاری معتبر از سوی سرمایهگذار
3- درخواست برای خرید اوراق سلف به کارگزاری
4- پرداخت وجه موردنیاز و خرید اوراق سلف
انگیزه خریدار در قرارداد صکوک سلف چه میتواند باشد؟
به دلیل اینکه اوراق سلف در مرحله ابتدایی با قیمت پایینی پیشفروش میشود، یکی از انگیزههای مهم خریداری اوراق سلف، دریافت سود تضمینی پس از طی مدتزمان معامله در این اوراق میباشد؛ بنابراین خریدار اطمینان دارد که اوراق خود را با قیمت مناسبی خریداری کرده است.
همچنین برنامهریزی دقیق برای تولید و فروش، یکی دیگر از انگیزه خرید از سوی خریداران و سرمایهگذاران میباشد.
انگیزه فروشنده در قرارداد صکوک سلف چه میتواند باشد؟
همانطور که گفته شد، فروشنده در اوراق سلف، اغلب شرکتهای تولیدکننده هستند که به دنبال تأمین بودجه و یا جلوگیری از کسری بودجه میباشند؛ بنابراین انگیزه فروشندههای اوراق سلف، میتواند جذب سرمایه برای ادامه تولید و تدوین برنامه بلندمدت برای ادامه روند تولید و فروش در شرکت باشد. همچنین پس از فروش اوراق، تضمین فروش محصول و درآمدزایی برای آنها به همراه خواهد داشت.
قرارداد سلف موازی استاندارد، کمک زیادی به نقدشوندگی معاملات سلف میکند. در قرارداد سلف، تا زمان رسیدن سررسید، دسترسی به وجه نقد و کالای موردنظر امکانپذیر نیست. اما انتشار اوراق سلف موازی، پوشش ریسک نقدشوندگی را فراهم کرد تا فرایند معاملاتی کاملاً شفاف و با کشف قیمت، صورت بگیرد و قبل از رسیدن به موعد سررسید، فروشندگان بتوانند زودتر به نقدشوندگی برسند. برای مثال، یک خریدار میتواند تا قبل از رسیدن موعد و تحویل کالا، اوراق خریداری شده را در بازار ثانویه به فروش بگذارد و بتواند ریسک نقدشوندگی خود را پایین بیاورد.
تفاوت اوراق سلف با دیگر اوراق
اوراق سلف دارای تفاوتهایی با اوراق دیگر مثل اوراق مشارکت و اوراق سهام و صندوقهای درآمدزا میباشند. در اوراق سلف، خریدار اوراق، در مدیریت سهم و یا مالکیت آن سهیم نخواهد شد درحالیکه در اوراق دیگر نامبرده، این امکان میسر میباشد. همچنین برخلاف اوراقی که درآمد ثابت و مشخصی در خود نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ دارند، اوراق سلف دارای دامنه قیمتی و حداکثر و حداقل قیمتی در سقف و کف قیمت هستند که میتواند سود بیشتری نسبت به دیگر اوراق، نصیب خریداران کند.
جمعبندی
انتشار اوراق سلف از سوی شرکتهای تولیدی و دولتی، میتواند در روند تولید، کمک بسیار زیادی کند. به همین خاطر برخی از این نوع شرکتها در سالهای اخیر اقدام به عرضه اوراق سلف کردهاند و در بازار سرمایه انتشار دادهاند. اوراق سلف و نیز اوراق سلف موازی استاندارد، برای تأمین سرمایه و بودجه مورد نیاز برای ادامه روند تولیدی شرکتها، نقش مهمی را ایفا میکنند. از طرف دیگر سرمایهگذاران و خریداران نیز با خرید اوراق سلف، میتوانند این اوراق را پیشخرید و در زمان سررسید با قیمت بالاتر به فروش برسانند و در نتیجه سود تقریباً مناسبی به دست آورند که میتواند یک معامله دو طرف برد محسوب شود.
ما در این مطلب به بررسی اوراق سلف در بازار سرمایه پرداختیم و نحوه انتشار و مزایای آن را شرح دادیم. کسب آگاهی از مفاهیم اینچنینی در بازارهای مالی به معاملهگران کمک میکند تا بتوانند با شناخت لازم به سمت این اوراق بروند. ازاینرو کارگزاری اقتصاد بیدار با داشتن سابقه طولانی در زمینه سرمایهگذاری بورسی، آماده ارائه خدمات خود دراینخصوص میباشد.
امکان خرید اوراق سلف موازی از بورس کالا از طریق کارگزاری آگاه به صورت آنلاین
سلام
امکان معامله اوراق سلف موازی از طریق سامانه آنلاین در هیچ یک از کارگزاریها امکانپذیر نیست.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
دسته ها
-
(۱۱۵) (۸) (۸۴) (۷) (۲۷) (۴) (۲۲۲) (۱) (۳۰۵) (۱) (۱۷۵) (۸۳۰) (۱۰) (۵۸۵) (۵۰۵) (۱۴۴) (۱۰۳) (۸۹) (۲۲۸) (۳۷۳) (۱۲۱) (۳۱۸) (۲۹۲) (۸۰) (۱۱۰) (۴۰) (۴۲) (۳۳۱) (۱) (۱۰۹) (۱)
ثبت نام سهام عدالت
نحوه فعال کردن حساب بانکی غیر فعال شده در آگاه آنلاین
اسامی برندگان جشنواره 17سالگی کارگزاری آگاه
عدم واریز وجه به حساب
نحوه تقاضای وجه در کارگزاری آگاه چگونه است؟
دریافت کد بورسی برای افراد زیر 18 سال در اگاه اکسپرس چگونه است؟
فراموشی رمز عبور در سامانه انلاین اگاه
سلام من چرا نمیتونم وارد سامانه آنلاین کارگزاری آگاه بشم؟
مدارک مورد نیاز و زمان احراز هویت غیرحضوری در کارگزاری آگاه
نحوه تغییر شماره حساب نزد کارگزاری
شماره تماس با پشتیبانی کارگزاری آگاه
نحوه ویرایش اطلاعات حساب کاربری
سلام من چرا نمیتونم وارد سامانه آنلاین کارگزاری آگاه بشم؟
دریافت کد بورسی برای افراد زیر 18 سال در اگاه اکسپرس چگونه است؟
نحوه تغییر شماره حساب نزد کارگزاری
فعالیت های اخیر
کارشناس 1124
کارشناس 1124
کارشناس 1124
کاربران برتر
Agah7
agah9
agah8
برچسب ها
-
لینک های مفید
دفتر مرکزی: تهران- خیابان نلسون ماندلا(آفریقا)- بالاتر از میرداماد- بن بست پیروز - پلاک 13
مدرسه بورسی: خیابان ولیعصر- بالاتر از میدان ونک- خیابان خدامی- بن بست لیلا- پلاک 7
نحوه خرید اوراق سکه در بورس | عرضه اوراق سکه از چه ساعتی آغاز خواهد شد؟
به گزارش نبض بورس، روز گذشته ۱۶ آبان نماد سکه بانک مرکزی در تابلوی بورس درج شد و بانک مرکزی از عرضه اولیه اوراق سکه بهار آزادی در روز سه شنبه، ۱۷ آبان در بورس کالای ایران خبر داد.
طبق اطلاعیه بانک مرکزی اشخاص حقیقی و همچنین صندوقهای سرمایه گذاری در طلا میتوانند به منظور تنوع بخشیدن به سبد سرمایه گذاری خود، در چارچوب ضوابط تعیین شده، این اوراق را خریداری کنند.
این اوراق سکه بانک مرکزی معاف از مالیات بوده و کلیـه اشخاص حقیقی میتوانند حداکثـر معادل ۱۰۰ سکه تمام بهـار آزادی طرح جدید و همچنین صندوقهای سرمایه گذاری طلا بدون محدودیت، نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.
عرضه اوراق از چه ساعتی آغاز خواهد شد؟
طبق اطلاعیه بورس کالا، عرضه اولیه اوراق سلف موازی استاندارد سکه بانک مرکزی به تعداد ۱۰۰.۰۰۰ قطعه سکه معادل ۱۰.۰۰۰.۰۰۰ اوراق سلف موازی استاندارد سکه بانک مرکزی در روز سهشنبه مورخ ۱۷ آبان ۱۴۰۱ از ساعت ۱۱:۳۰ الی ۱۵ دوره پیشگشایش و رأس ساعت ۱۵ حراج تک قیمتی انجام خواهد گرفت.
همچنین معاملات ثانویه این اوراق از تاریخ ۱۸ آبان ۱۴۰۱ تا ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ ادامه خواهد داشت.
نحوه خرید اوراق سکه در بورس
عمرانی معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی گفت: هر شخص حقیقی میتواند نسبت به خرید ۱۰۰ سکه و صندوقهای طلا هم بدون محدودیت نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.
معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی در خصوص شرایط خرید این اوراق گفت: بازار بورس ما بازار شفافی هست و هر شخصی که در بازار بورس دارای کد بورسی و امکان معامله را داشته باشد میتواند نسبت به خرید این اوراق اقدام کند محدودیتی برای اشخاص حقیقی لحاظ نکردیم.
نحوه فروش اوراق سکه
وی تصریح کرد: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ سررسید این اوراق خواهد بود و خریداران نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ این اوراق ۲ روش پیش رو دارند یا میتوانند تا سرسید منتظر بمانند به دلیل این که خرید فیزیکی سکه مشکلاتی دارد و امکان سرقت دارد این اوراق میتواند تا سررسید نگهداری شود و یا در معاملات ثانویه این اوراق که بعد از عرضه اولیه امکانش فراهم خواهد شد به قیمت بازار آن را نسبت به فروش اقدام کنند.
در خصوص ویژگی ها آن به نکات زیر توجه کنید:
۱- مبنای قیمت عرضه، میانگین قیمت گواهی سکههای موجود در بازار بورس است که هم اکنون در حال معامله هستند. قیمت عرضه امروز، بر اساس قیمت پایانی روز گذشته خواهد بود.
۲- این اوراق معامله ثانویه دارد و از ۱۸ آبان به ۶ ماه مورد معامله قرار میگیرد.
۳- در سررسید میتوانید تسویه نقدی یا تحویل فیزیکی را انتخاب کنید.
۴- قیمت تسویه در سررسید بر مبنای میانگین سکههای مورد معامله در بورس کالا خواهد بود که البته قابلیت تحویل فیزیکی نیز وجود دارد.
۵- هر کد حقیقی میتواند حداکثر ۱۰.۰۰۰ برگه معادل ۱۰۰ سکه خریداری کند. هر ۱۰۰ برگه این اوراق معادل یک سکه امامی ضرب ۸۶ است.
۶- این اوراق بازارگردان دارد که در دامنه ۲ درصد مثبت و ۲ درصد منفی، فعال است.
اوراق سلف موازی استاندارد در بازار بورس چیست؟ + نحوه معامله آن
شرکتهای حاضر در بازار بورس، به منظور تامین مالی خود، از ابزارهای متفاوتی استفاده میکنند که یکی از این ابزارها، قرارداد سلف است.
این قرارداد در بازار بورس ایران، دو نوع دارد: قرارداد سلف عادی و قرارداد سلف موازی استاندارد.
در این مقاله قصد داریم تا به بررسی مفهوم این دو نوع قرارداد در بازار بورس و مقایسه انواع آن با یکدیگر، بپردازیم. اگر شما هم علاقهمند به یادگیری مفاهیم موجود در بازارهای مالی هستید، پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
قرارداد یا اوراق سلف چیست؟
سَلَف در لغت به معنی پیشپرداخت است و معاملات سلف یکی از ابزارهای مالی مهم در بازار سرمایه محسوب میشود.
برای اینکه بهتر با مفهوم قرارداد سلف آشنا شوید، به این مثال توجه کنید: فرض کنید آپارتمانی برای پیش نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ فروش وجود دارد که در این موقعیت، خریداری قصد پیشخرید یک واحد یا واحدهایی از آن آپارتمان را از پیمانکار سازنده دارد.
در مقابل طی یک قرارداد، پیمانکار متعهد میشود که در زمان مقرر و قید شده در قرارداد، به تعهدات خود (تحویل واحد یا واحدها) عمل کند. در واقع پیمانکار برای تامین مالی خود اقدام به فروش واحد یا واحدها میکند.
اگر بخواهیم قرارداد سلف را با توجه به مثال بالا تعریف کنیم، باید اینگونه بگوییم که:
در حقیقت فروشنده از طریق قرارداد سلف، وجه مورد نیاز خود را از خریدار میگیرد و در تاریخ مشخصی کالای مشتری را به او تحویل میدهد.
در بیشتر کشورها قراردادهای سلف خارج از بازار بورس و در قالب یک قرارداد توافقی انجام میشود؛ اما در ایران چنین نیست و این نوع قراردادها در بازار بورس و براساس استانداردهای خاصی انجام میشوند.
تحویل کالا در بورس کالای ایران، از جانب سازمانهای نظارتی بورس تضمین میشود. علاوه بر این؛ بر طبق این قرارداد، کالاها با قیمتی پایینتر از قیمت نقدی، به مشتریان فروخته خواهد شد. (اگر این قابلیت وجود نداشته باشد، تقریبا استفاده از این قرارداد کارایی خاصی برای خریدار نخواهد داشت).
در این قرارداد اگر شما، کالایی را برای خود خریده باشید، در واقع کالا را با قیمتی پایینتر از قیمت واقعی خود خریداری کردهاید و اگر به قصد فروش خریداری کرده باشید، میتوانید از نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ تفاوت قیمت خرید و فروش آن سود به دست آورید.
در واقع در این نوع از قرارداد، خریدار امیدوار است قیمت کالا در آینده افزایش یابد؛ بنابراین، میتوان گفت که انگیزه معاملهگران از عقد قرارداد سلف با هم متفاوت است.
فروشندگان یا تولیدکنندگان کالا و خدمات، برای این که بتوانند برای فروش و تولید خود برنامهریزی کنند، به قرارداد سلف روی میآورند. فروشنده با عقد قرارداد سلف، از یک طرف مطمئن میشود که بعد از تولید محصول، خریداری برای آن وجود دارد و از طرف دیگر مطمئن میشود که با کسری بودجه مواجه نخواهد شد.
از سوی دیگر؛ خریدار قرارداد سلف میتواند با خرید کالا و خدمات مورد نیاز خود، نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ برای تولید و فروش آینده شرکت برنامهریزی انجام دهد. همچنین، خریدار دیگر نگرانی بابت افزایش قیمت کالای مورد نظر خود را نخواهد داشت.
معایب قرارداد سلف چیست؟
از محدودیتهای قرارداد سلف، غیرقابل انتقال بودن آن است.
در قرارداد سلف خریدار باید تا زمان تحویل گرفتن کالا منتظر بماند و حق انتقال آن را به شخص دیگری ندارد.نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟
علاوه بر این، دارندگان این نوع قرارداد معمولا با مشکل نقدشوندگی مواجه هستند و نمیتوانند نسبت به تغییرات قیمت واکنش نشان دهند. مهم تر از همه این موارد، مشکل عدم وجود بازار ثانویه برای معاملات اوراق سلف نیز وجود دارد.
بنابراین، میتوانیم محدودیتهای زیر را برای قرارداد سلف نام ببریم:
- مشکل نقدشوندگی
- عدم وجود بازار ثانویه
- عدم توجه زیاد فعالان بازار مالی به این نوع قرارداد
- عدم امکان عکسالعمل نسبت به تغییر قیمت
به این ترتیب، مهمترین مشکل در قرارداد سلف، مشکل نقدشوندگی و نبود یک بازار ثانویه برای آن است.
برای رفع این مشکلات و محدودیتها، قراردادی طراحی شده که پیش از سررسید میتوان آن را به شخص دیگری انتقال داد؛ به این قرارداد، قرارداد سلف موازی استاندارد میگویند.
اوراق سلف موازی استاندارد چیست؟
معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد، شکل تکامل یافتهای از معاملات سلف عادی در بازار فیزیکی بورس کالا و انرژی است.
همانطور که گفتیم، یکی از معایب قرارداد سلف عادی، نداشتن بازار ثانویه است که برای رفع این مشکل و محدودیت، قراردادهای سلف موازی ایجاد شدهاند.
در واقع در قراردادهای سلف عادی، امکان فروش کالای مورد نظر به شخص ثالث وجود ندارد؛ اما در قراردادهای سلف موازی استاندارد، خریدار قبل از موعد سررسید قرارداد، میتواند همان میزان پایهای که خرید انجام داده است را به شخص ثالثی در بازار واگذار کند.
قرارداد سلف موازی استاندارد از ابزارهای بازار مالی بورس کالای ایران به شمار میرود. از برتریهای این اوراق میتوان به نقدشوندگی آنها اشاره کرد؛ چراکه به دلیل وجود بازارگردانها به راحتی میتوان این اوراق را به وجه نقد تبدیل کرد.
یکی دیگر از برتریهای این اوراق، معافیت مالیاتی است که بر اساس قانون بازار اوراق بهادار تعیین شده است.
محدودیتهای موجود در قرارداد سلف عادی که منجر به ایجاد قراردادهای سلف موازی استاندارد شده است.
دارایی پایه در اوراق سلف موازی استاندارد به چه معناست؟
در قراردادهای سلف، مقدار مشخصی از یک دارایی تحت عنوان دارایی پایه معامله میشود.
بر طبق قرارداد، فروشندگان موظف هستند در زمان مقرر کالا را به خریدار تحویل دهند؛ این تاریخ مهم است و در قرارداد ذکر میشود. پس از آن خریداران میتوانند این قراردادها را در قالب قرارداد سلف موازی به شخص ثالثی در بازار ثانویه بفروشند.
فروشنده اوراق سلف موازی استاندارد، فارغ از قیمت دارایی پایه، یک مقدار سود حداقلی را برای سرمایهگذاران در قالب اختیار فروش در موعد سررسید ضمانت میکند.
اختیار خرید و فروش تبعی در اوراق سلف موازی چیست؟
به منظور پوشش ریسک ناشی از نوسانات قیمت دارایی پایه در قرارداد سلف موازی استاندارد، میتوان از ابزار اختیارات خرید و فروش تبعی استفاده کرد.
اما این اختیارات به چه معناست و چگونه میتوانند در اوراق سلف موازی استاندارد، ریسک ناشی از نوسانات دارایی پایه را پوشش دهند؟
اختیار فروش تبعی
اختیار فروش تبعی اختیاری است که از سوی فروشنده، همزمان با معامله سلف به خریدار داده میشود. بر مبنای این اختیار، خریدار میتواند تعداد مشخصی از دارایی پایه را به قیمت “قیمت اعمال” تعیینشده در “مشخصات قرارداد” به فروش برساند.
در قرارداد سلف موازی استاندارد این اختیار تنها به خریدار سلف موازی استاندارد انتقال مییابد.
اختیار خرید تبعی
اختیار خرید تبعی اختیاری است که از سوی خریدار همزمان با معامله سلف به عرضهکننده داده میشود.
بر مبنای این اختیار، خریدار میتواند تعداد معینی از دارایی پایه را در موعد سررسید و به نرخ اعمال مشخص شده در قرارداد، به عرضهکننده انتقال دهد.
با توجه به تعاریفی که از اختیار خرید و فروش تبعی ارائه دادیم، در قراردادهای سلف موازی استاندارد، در صورتی که قیمت کالا افزایش یابد، امکان محدود کردن زیان عرضهکننده اوراق، وجود دارد.
بازدهی این اوراق مرتبط با قیمت کالا (دارایی پایه) است؛ به عبارتی اختیارات تبعی، کسب سود را با نرخ مشخص برای سرمایهگذار تضمین میکند.
اما سوال اینجاست که اگر زمانی، خریدار اوراق سلف موازی استاندارد اقدام به فروش این اوراق در بازار ثانویه کند، خریداری در بازار وجود نداشته باشد، چه اتفاقی میافتد؟ در این زمان بازارگردان به تعهدات خود عمل کرده و این اوراق را خریداری میکند.
معمولا چه کسانی از اوراق سلف موازی استفاده میکنند؟
یکی از راههای تامین مالی مناسب برای شرکتها و واحدهای تولیدی که با کسری منابع روبهرو میشوند، استفاده از این اوراق است. بنابراین، یکی از عرضهکنندگان این اوراق، شرکتهای تولیدی هستند.
در مقابل عرضهکنندگان، خریداران قرار دارند. منظور از خریداران، سرمایهگذاران و افرادی هستند که منابع مالی مازاد دارند. این افراد میتوانند شخصیتهای حقیقی یا حقوقی باشند که به دنبال کسب منفعت و سود هستند.
مزایای استفاده از قرارداد سلف موازی استاندارد برای خریدار
از مزایای این قراردادها برای سرمایهگذار، میتوان به سود تضمین شدهای که در یک بازه زمانی مشخص به خریدار تعلق میگیرد اشاره کرد.
منظور از سود تضمین شده این است که وقتی عرضه کننده به خریدار همراه با قرارداد، یک اختیار فروش تبعی میدهد، به این معنی است که اگر در تاریخ سررسید، قیمت کالا پایینتر از قیمت توافقی در اختیار فروش باشد، دارنده اختیار معامله در صورت تمایل میتواند از اختیار خود استفاده کند و عرضهکننده موظف است که با همان قیمت درج شده در اختیار، کالاها را خریداری کند.
در این صورت یک سود تضمین شدهای به خریدار تعلق میگیرد. اگر قیمت دارایی پایه به مقدار زیادی افزایش یابد، علاوه بر سود تضمین شده، یک سود مازاد هم به خریدار تعلق خواهد گرفت.
در صورتی که در تاریخ سررسید قرارداد، قیمت کالا بسیار بیشتر از قیمت توافقی یعنی همان قیمت اعمال باشد، خریدار حق این را دارد که اختیار فروش خود را اعمال نکند و کالاها را با قیمت بالاتر در بازار عادی بفروشد.
مزایای استفاده از قرارداد سلف موازی استاندارد برای عرضهکننده
همانطور که در توضیح اختیار خرید تبعی گفتیم، این اختیار در کنار قرارداد سلف موازی استاندارد از خریدار به عرضهکننده داده میشود. یعنی ناشر یا همان عرضهکننده این اختیار را دارد که در سررسید با قیمت اعمال شده، دارایی را بخرد یا نخرد.
اگر در تاریخ سررسید، قیمت بازار کالا بیشتر از قیمت توافق شده در اختیار خرید باشد، عرضهکننده میتواند اختیار خرید خود را فعال کرده و سرمایهگذار موظف است که با همان قیمت درج شده در قرارداد کالا را به عرضهکننده بدهد.
با این اختیار عرضهکننده در برابر نوسانات قیمتی دارایی پایه مصون میماند.
همچنین اگر قیمت روز دارایی پایه یا همان کالا، پایینتر از قیمت درج شده در اختیار باشد، عرضهکننده میتواند از اختیار خرید خود استفاده نکند و در بازار آزاد، کالا را با قیمت پایین خریداری کند.
علاوه بر مواردی که به عنوان مزایا برای هر یک از طرفین ذکر کردیم، مزایای کلی دیگری نیز وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- معاملات سلف موازی استاندارد، معاف از مالیات بر درآمد هستند.
- نقدشوندگی این اوراق با حداقل سود تعیین شده در معاملات، توسط بازارگردان در بازار ثانویه تضمین میشود.
- وجوه حاصل از فروش اوراق سلف موازی استاندارد، امکان تامین مالی سرمایهگذاریهای مختلف را برای عرضهکننده فراهم میکند.
- علاوه بر تامین مالی عرضهکننده، این اوراق خریدار و فروشنده را در مقابل نوسانات قیمت یا سود و زیانی که به موجب تغییرات قیمت در آینده به وجود خواهند آمد، محافظت میکند.
آیا واقعا اوراق سلف موازی استاندارد امکان نقد شدن دارند؟
با توجه به اینکه عموم مردم از این اوراق استفاده نمیکنند، ممکن است با خود نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ فکر کنید که نقدشوندگی این اوراق بسیار کم است.
اما نگران نباشید، موجودیتی به نام بازارگردان در بازار این اوراق وجود دارد که اگر قصد فروش اوراق خود را داشته باشید ولی مشتری در بازار برای آن وجود نداشته باشد، بازارگردان این اوراق را خریداری خواهد کرد. پس دیگر بابت نقدشوندگی این اوراق نگران نباشید.
شما میتوانید در سایت مدیریت فناوری بورس تهران با جستجوی نماد مورد نظرتان و یا عبارت سلف، نمادهای مورد معامله در بازار سلف موازی استاندارد را مشاهده کنید.
لیست اوراق سلف موازی استاندارد قابل معامله در بازار ثانویه
چه کالاهایی در قالب اوراق سلف قابل معامله هستند؟
- اولین ویژگی این کالاها این است که، باید قابلیت “انتقال فیزیکی کالا” را داشته باشند. به عنوان مثال، شمش فولاد، ورقه گرم فولاد، سنگ آهن، نفت و… از نمونههایی هستند که عرضهکننده میتواند در تاریخ سررسید، آنها را به خریداران تحویل دهد.
- دومین ویژگی این این است که، کالاهایی میتوانند در قالب این قرارداد معامله شوند که هیچ محدودیت قانونی و قیمتی برای آنها وجود نداشته باشد. منظور از محدودیت قیمتی این است که این دارایی پایه از طریق دولت قیمتگذاری نشده باشد و بتوان آن را توسط معاملات انجام شده در بازار قیمتگذاری کرد.
چگونه میتوان معاملات ثانویه اوراق سلف موازی استاندارد انجام داد؟
اگر شرکت یا تولیدکنندهای جهت تامین مالی خود، قصد داشته باشد که یکی از داراییهای پایه خود را در قالب قرارداد سلف بفروشد، باید مراحل زیر را طی کند:
- در ابتدا باید به یک نهاد مالی به عنوان مشاور پذیرش مراجعه کند. سپس مجوزهای لازم را دریافت نموده و قرارداد را منعقد نماید. در این مرحله، باید بازارگردان هم انتخاب کند.
- بعد از مرحله اول، دیگر لازم نیست عرضهکننده کاری انجام دهد. مشاور پذیرش به نمایندگی از عرضهکننده به شرکت بورس کالا مراجعه میکند و مدارک و مستندات لازم را جهت بررسی به آنها تحویل میدهد.
- در قدم بعدی، مشاور مالی منتخب، تضمین مورد نظر سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه را آماده و به این سازمان ارائه میدهد.
- در نهایت، در صورت عدم وجود مشکل در این فرآیند، مشاور پذیرش جهت انتشار اوراق سلف موازی، به بورس کالا مراجعه میکند.
سخن پایانی
شرکتها و تولیدکنندهها، به منظور تامین مالی خود اقدام به عرضه یک دارایی پایه در بازار بورس میکنند. این عرضه به وسیله اوراق قرارداد سلف عادی یا سلف موازی انجام میشود. در این قرارداد خریدارانی نیز وجود دارند که با خرید اوراق سلف، میتوانند کالای مورد نظر خود را با قیمت کمتری پیشخرید کرده و با فروش به موقع آن، سود خوبی به دست آورند.
در این مقاله، درباره قرارداد و اوراق سلف در بازار بورس ایران و نحوه عرضه و خرید آن صحبت کردیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
قرارداد سلف چیست؟ | اوراق سلف چه کاربردی دارند؟
ممکن است برایتان سوال شده باشد که قرارداد سلف چیست؟ بورس کالای جمهوری اسلامی ایران، نهادی رسمی و نهادمند است که نقش بسزایی را در بازار سرمایه کشورمان بازی میکند. بورس کالای ایران، زمینهای برای طراحی ابزارهای معاملاتی جدید بر طبق نیازهای اقتصادی کشور است. رویکرد ویژه در طراحی این نوع ابزارها، رهبری صحیح منابع به قسمتهای تولیدی اقتصاد، رشد و توسعه بازارهای داخلی، تجهیز نمودن بازار کالاها و توسعه ساختارهای سنتی در بازار است. به همین جهت ابزارهای گوناگونی تاکنون در بازار بورس و کالا معرفی گشتهاند. به جهت پاسخگویی به نیازهای تامین مالی در صنعت، بورس کالای ایران عمل به طراحی اوراق سلف و انواع آن کرده است که در ادامه به توضیح و نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ تعریف اوراق سلف و این که قرارداد سلف چیست میپردازیم. سلف یعنی چه؟
تعریف اوراق سلف استاندارد
اوراق سلف چیست؟ معامله سلف چیست؟
معاملات سلف چیست؟ یا اوراق سلف چیست؟ سلف در لغت به معنی پیش پرداخت، اطاعت نمودن و قبول کردن است. اوراق سلف شکلی از اوراق صکوک است که نسبت به باقی اوراق مشارکت دارای امنیت زیادتری است. تولیدکننده یا مالک دارایی با استفاده نمودن از این نوع اوراق صکوک این توانایی را دارد نقدینگی مورد نیازش را تامین کند و خریدار با پیش خرید نمودن محصولات، در آن بخش سرمایهگذاری بکند.
قرارداد سلف چیست؟
قرارداد سلف (معامله سلف)، در اصل قراردادی است که به کمک آن اشخاص، محصولات واحدهای تولیدی خود را به نرخ مشخصی، پیش خرید نقدی میکنند. به بیان دیگر مالکان کالا، دارایی خودشان را به طور نقدی پیش فروش کرده و زمانی معین در آینده آن را تحویل میدهند. قرارداد سلف برخلاف قرارداد نسیه است؛ در قرارداد نسیه، فروشنده در اصل کالا را تحویل میدهد و تسویه کالا هم در آینده صورت میپذیرد.
به همین خاطر قرارداد سلف، قراردادی هست که در آن عرضه کننده قسمتی از دارایی پایه خود قرارداد را در ازای بهای نقد و برابر با قرارداد سلف به فروش میرساند تا در موعد تحویل به دست خریدار تسلیم نماید. همین طور گواهی سلف، سندی است دربردارنده مجموعه داراییهای خریدارانش از قرارداد سلف هست.
یکی از وسیعترین محدودیتهایی است که قرارداد سلف دارا است و آن اینکه بازار ثانویه ندارد. به همین خاطر بسیاری از افراد نمیتوانند از این نوع قرارداد بهره ببرند. این عامل سبب وجود نقدینگی اندک در این بازار گشته و اوراق نسبت به تغییرات قیمت دارایی واکنشی از خود نشان نمیدهند.
قرارداد سلف موازی استاندارد
برای رفع کردن ایراد مشکل قرارداد سلف و مرتفع نمودن محدودیتهایش، اوراق قرارداد سلف موازی استاندارد ایجاد گشته که بر طبق آن، خریدار میتواند برابر با دارایی پایه خریداری گشته را به فرد دیگری در بازار، پیش از موعد سررسید واگذار کند. به همین خاطر اوراق سلف استاندارد، گونهای ابزار تامین مالی هست که بر اصل قرارداد سلف موازی استاندارد انتشار داده میشود.
ناشر اوراق سلف موازی استاندارد، فارغ از قیمت دارایی پایه، یک میزان سود حداقلی را برای سرمایهگذاران در قالب اختیار فروش در موعد سررسید ضمانت میکند. از سوی دیگر، با افزایش پیدا کردن قیمت دارایی پایه، سود مازادی هم به سرمایهگذارش تعلق میگیرد. برای پوششدهی ریسک حاصل از نوسانات قیمت دارایی پایه نیز در قرارداد سلف موازی به عنوان نمونه قرارداد سلف ( معاملات سلف ) استاندارد میشود از ابزار حق خرید و فروش تبعی کمک گرفت که به شکل زیر تعریف میشوند:
- اختیار خرید تبعی:نمونه قرارداد سلف از نوع اختیار معاملهای که به همراه معامله اوراق سلف موازی استاندارد، از طرف خریدار به سمت عرضه کننده انتقال داده میشود و بر طبق آن، اختیار خریداری تعداد معینی از دارایی پایه را در موعد سررسید و به نرخ اعمال مشخص شده در قرارداد، به عرضه کننده انتقال میدهد.
- اختیار فروش تبعی: اختیار معاملهای هست که به همراه معاملات اوراق سلف موازی استاندارد از سمت عرضه کننده به سمت خریدار انتقال داده میشود و بر طبق آن خریدار اوراق، تعداد معینی از دارایی پایه خود را در موعد سررسید به نرخ اعمال مشخص شده در قرارداد، به طرف عرضه کننده میدهد.
داراییهایی که توانایی انتخاب جهت رای عقد قرارداد سلف موازی استاندارد را دارا هستند ویژگیهای زیر را بایستی داشته باشند:
- امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه وجود داشته باشد
- دارایی پایه استاندارد باشد
- مرجع قیمتی قابل اتکا وجود داشته باشد
- محدودیت قانونی برای نقل و انتقال کالا وجود نداشته باشد
- بازار نقدی قوی برای دارایی پایه وجود داشته باشد
- محدودیتهای قیمتی برای دارایی پایه وجود نداشته باشد. (یعنی مشمول قیمت گذاری های دولتی نگردد)
کاربرد قراردادهای سلف موازی
تولیدکنندگانی که زمان تولید، دچار نوعی کمبود نقدینگی باشند، از روش پیش فروش قسمتی از تولیداتشان میتوانند سرمایه مورد نیازشان را تامین نمایند.
مزایای اوراق سلف موازی استاندارد
قراردادهای سلف استاندارد نظیر سایر اوراق مشارکت و اوراق صکوک، مزایایی نیز دارد که در بازار بورس و اوراق بهادار مورد معامله قرار میگیرند. این مزایا به صورت ذیل است:
-
برای تولیدکنندگان محصولات و کالاها
- افزایش میزان نقدشوندگی بازار
- کاهش نمودن هزینههای معاملاتی
- معافیت های مالیاتی
- تضمین نمودن نقدشوندگی اوراق به خاطر وجود بازارگردان
- کشف قیمت روزانه یا حتی لحظهای برای انواع کالاها در چارچوب و مقرارت مکانیسم بازار
- دارای عمر به نسبت کوتاهمدت یک تا ۲ سال
- دارای حداقل سود ضمانت شده که این سود برطبق رشد قیمت دارایی پایه تا سقف مشخص میتواند رشد بنماید
- ریسک اندک
- توانایی خرید و فروش کردن (معامله سلف) قراردادهای سلف موازی در بازار ثانویه
- کارمزد برای معاملات اوراق سلف موازی استاندارد
- معاملات اوراق سلف موازی استاندارد در بازار بورس کالای ایران دارای سقف کارمزدی ۰۰۰۷۲۵/۰ به ازای هر قرارداد یا به عبارت دیگر خرید یا فروش است.
اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا
میتوانید فهرست اوراق سلف موازی استاندارد را در قسمت بورس کالا در وب سایت رسمی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به راحتی و با چند کلیک ساده مشاهده کرد. برای خرید نمودن اوراق سلف موازی استاندارد، اشخاص بایستی به کارگزاریهای معتبر بازار بورس و اوراق بهادار کشور مراجعه نمایند و جهت دریافت کد بورسی خودشان در این کارگزاریها اقدام کنند. بعد از دریافت نمودن کد بورسی، اشخاص باییستی درخواست خرید خودشان را به کارگزاری که در آن ثبت نام نمودهاند اعلام کنند.
قرارداد آتی چیست و تفاوت قرارداد آتی و سلف در کجاست؟
قرارداد آتی یا به عبارت دیگر future Contract نوعی قرارداد است که فروشنده متعهد میگردد بر طبق آن، در سررسید مشخص، مقدار معینی از کالای مشخص شده را به نرخ مشخصی بفروشد و در برابر این اقدام خریدار متعهد میگردد که کالا را با مشخصات مشخص شده، خریداری بنماید.
تفاوت قرارداد آتی و سلف در این قسمت است که میگویند قرارداد آتی، نوعی قراردادی دو طرفه هست. به این معنی که سرمایه گذاران در این نوع از بازار میتوانند اضافه بر افزایش نمودن قیمت، از کاهش قیمت ها هم سودی کسب بکنند.
تفاوت قرارداد آتی و سلف را هم میتوان به این صورت گفت که در قراردادهای آتی اغلب، برای جلوگیری کردن از عدم انجام تعهد، طرفین میبایستی مبلغی را تحت عنوان وجه تضمین پیش شرط قرارداد، بابت ضمانت و جلوگیری کردن از تخلفاتی که ممکن است پیش بیاید، نزد اتاق پایاپای میگذارند و در برابر یکدیگر متعهد میشوند متناسب با تغییرات قیمتی که قرارداد ممکن است در آتی با آن روبه رو شود، وجه تضمین را تعدیل نمایند.
همان طور که پیشتر در باره این که قرارداد سلف چیست گفتیم، در اصل اوراق سلف استاندارد یکی از انواع ابزارهای تامین مالی مناسب برای تولیدکنندگان کالاها در کشور است و سرمایهگذاران با خریداری کردن این نوع از اوراق سلف موازی استاندارد به طور مستقیم در ارتقای سطح تولید ملی کشور و رسیدن به خودکفایی و رشد و توسعه اقتصادی متناسب با شرایط بومی مشارکت میکنند. این روش سرمایهگذاری، با هدایت نمودن و رعبری سرمایه های درگردش و سر در گم به حوزههایی که به نقدینگی برای تولید و گرداندن چرخ اقتصادی کشور نیاز دارند، گردش مالی و فراهم آوردن سرمایه مورد نیاز برای تولید را افزایش میدهند. سرمایهگذاران هم از این قبیل معاملات میتوانند سود کسب کنند.
دیدگاه شما